Onze laatste dag, Langa

Vrijdag 15 augustus

De laatste dag van onze vakantie. Romy en ik staan om 8 uur op, de kinderen slapen dan nog lekker. We moeten vanavond om 18uur de jeep inleveren bij de “stop and go” op het Cape Town international Airport. We hebben dus nog een hele dag. Ik haal eerst broodjes voor ontbijt bij de Pick and Pay, wat een beetje aangeeft hoeveel we ons hier zijn gaan thuis voelen.

Om negen uur bel ik naar een “guided township tour” nummer dat ik gisterenavond via internet heb gevonden. Onze gids, Odwa genaamd, is een jongen die in Langa woont , de oudste Township van Kaapstad. Deze townships staan bekend om de bouwvallige woningen waar grote getale gekleurde Afrikanen wonen. Hij heeft gelukkig tijd voor ons, en we spreken af om 13 uur bij het “Castle of Good Hope”, het oudste gebouw in Kaapstad. We eten eerst, ruimen alles op en in (onze rugzakken voor de terugreis), en geven alles wat we over hebben aan de mensen die op dit resort werken. Zo dienen onze gekochte spullen nog een goed doel!

We besluiten om de ochtend te gebruiken om naar de tafelberg te rijden, en vandaar op Kaapstad uit te kijken. Het is een prachtige dag zonder wolken en met veel zon, dus we hebben een fantastisch mooi uitzicht. Er hangt enkel een kleine wolkenrol over de top van de tafelberg, wat uitziet als overkokende melk. Dit is een bekend verschijnsel hier, omdat de koude wind van zee tegen de tafelberg condenseert en landinwaarts weer oplost. Het is een mooi gezicht. We rijden van hieruit door langs Lion’s head naar  Signal hill. Deze weg van KloofNek is bochtig, en geeft bij iedere bocht schitterend uitzicht over Kaapstad, de Tafelberg, Waterfront, Robben eiland en het voetbal stadion.

We rijden om kwart voor 1 naar beneden richting “Castle of Good Hope” en moeten ons haasten. Het is druk in de stad en we moeten midden in het centrum zijn. We komen 10 minuten later, een beetje gestrest bij de parkeerplaats aan waar Odwa rustig staat te wachten. Samen rijden we met hem richting Langa, en het is vreemd om met onze eigen jeep deze Township in te rijden. Hij geeft aan dat dit geen problemen zal op leveren, dus we vertrouwen maar op zijn woord.

Odwa is twee jaar geleden begonnen met het verzorgen van deze tours door Langa, en onderscheid zich van de andere aanbieders door deze tour “op maat”  te verzorgen. Hij doet geen groepen, enkel personen/ families. Hij is 24 jaar oud, en bekend met alle gebruiken en rituelen van de Townships. Als eerste geeft hij een grondige geschiedenis van deze Townships, hoe ze zijn ontstaan en hoe het was om hier te leven tijdens de apartheid. Daarna gaat hij met ons – te voet – Langa in. Hij laat ons alle aspecten van deze Township zien: eerst de unisex gebouwen waar vroeger de mannen woonden die naar Kaapstad waren gekomen om te werken. Per klein kamertje 6 mannen in drie stapelbedden. Na afschaffing van de apartheid worden deze woningen nu door gezinnen bezet. In een “woning” (van beton) wonen ongeveer 100 mensen! We mogen binnen kijken en geloven onze ogen niet: op een kamer van 2 bij 3 meter wonen ipv 6 mannen nu drie gezinnen! Een gezin hier bestaat uit 5 tot 7 personen (vader, moeder en 3 tot 5 kinderen). Dus op deze ruimte van 6 m2 wonen ongeveer 20 mensen…De “badkamer” (geen douche, wel kraan en toilet) en de “keuken” worden gedeeld door 6 kamers, dus deze worden gedeeld door 6 x 20 = 120 mensen…Zoveel mensen wonen er dus in een eengezinswoning van een verdieping. Daarna zien we mensen in scheepscontainers wonen die hier tijdelijk zouden wonen: nu al sinds 2004…Daarna zien we het Beverly Hills van Langa: hier wonen mensen in kleine vrijstaande woningen, met privacy. Hier wonen de mensen die het “gemaakt” hebben: artsen, leraren, ondernemers. Toch gaat dit hand in hand met het arme gedeelte en zien we geen beveiligde huizen met afrastering of alarm. Daarna gaan we door naar het aller armste gedeelte van Langa waar mensen in krotten van hout en golfplaten wonen: dit is het beeld dat de meeste van ons wel ergens van kennen. De mensen wonen hier wel met een familie in, dus er is enige privacy. Deze woningen hebben geen water en toilet, wel electriciteit.

We worden uitgenodigd om zelfgebrouwen bier te drinken (een gefermenteerd mais brouwsel dat uitziet als gebonden soep en smaakt naar gist, krijgen op straat gekookte kippenpoten (echte poten, walkie-talkies genaamd) en schapenkop (smileys) aangeboden. Ondanks de extreme armoede is de sfeer gemoedelijk, vriendelijk en zelfs erg spontaan. Wat ons opvalt is dat ondanks de armoede iedereen erg verzorgd uitziet qua kleding en haren.

Odwa vraagt ons wat wij erger vonden: het leven in de krotwoningen of in de unisex woningen. Wij vonden deze laatste veel erger, mede omdat hier zoveel mensen op een veel te kleine ruimte moeten leven. Daarna sluiten we af bij een “restaurant”, waar je bij de slager vlees koopt, dat vervolgens aan de achterzijde van het gebouw wordt geBBQed. Bier of fris koop je bij de naast gelegen “winkel” en vervolgens eet en drink je op banken met veel mensen samen. Een gezellige sfeer, en Odwa vertelt dat veel mensen, rijk en arm, hier naar toekomen.

We verlaten Langa om 17.15 en laten Odwa achter (hij woont hier tenslotte) en vertrekken richting vliegveld. We zijn tijdens dit laatste stuk alle vier stil: enerzijds omdat we allemaal moe en voldaan zijn van de laatste vier weken, maar ook omdat we erg onder de indruk zijn van deze laatste dag.

Om 18 uur leveren we de sleutel van “onze” jeep in, en nemen helaas maar voldaan afscheid van Afrika. We spreken samen uit dat dit niet onze laatste reis samen is geweest…